Senin, 19 Maret 2018

LENGKARA

LENGKARA
Lengkara Ingggih punika  angkepan kalih kruna utawi akeh sane prasida ngawetuang ati sane jangkep saha  maweweh pola paneesnyane.
Lengkara sané kabaos paripurna madaging jejering lengkara (subjék) miwah linging lengkara (prédikat).
A. Lengkara Basa Bali nganutin Linggihnyane / Kedudukannya kapalih dados 4 Soroh :
     1. Jejering Lengkara (Subyek)
     2. Linging lengkara (Predikat)
     3. Panandang Lengkara (Obyek)
     4. Pidartaning Lengkara (Keterangan)
         - Pidartaning Genah / Tempat ring sekolah, ring pasar.
         - Pidartaning Dauh / Jam 1,2,3 msl
         - Pidartaning Galah/ Waktu dibi, tuni, abulan, tengai.
         - Pidartaning Kahanan / Keadaan seleg, tegeh, jegeg, bagus, kedas, kalem .
B. Lengkara Basa Bali nganutin Penees “ Intonasinyane” kapalih dados 3 soroh :
     1. Lengkara Pamidarta (Kalimat Berita)
Inggih Punika lengkara Pamidarta inggih punika lengkara sané nlatarang pariindikan keadaan)
         umpami:  Tititang ngranjing ring SMA Negeri 1 Semarapura
     2. Lengkara Pitakén (Kalimat Tanya)
Inggih Punika lengkara sané tetujon ipun nunas pasaur saking sang sané katakénin. Panees ring panguntat lengkara ketah ipun ngunggahang intonasi tanya.
         umpami:  Luh, saja Iluh suba ngelah gegelan?
     3. Lengkara Penguduh (Kalimat Perintah)
Inggih Punika lengkara sané tetujon ipun ngandikain anak tiosan mangda maparilaksana utawi ngambil pakaryan.
         Umpami:
         • Luh, mai je paekin negak disamping Beline!
         • Béh, énggalin ja majalan beli!
C. Lengkara Basa Bali nganutin lingingnyane kapalih dados 2 soroh inggih punika:
    1. Lengkara Lumaksana
 Inggih punika: Lengkara sane jejering lengkaran lengkarannyané nglaksanayang pakarya. Linging lengkarannyané ketah marupa kruna tiron mapangater anusuara (Ny, M, N,Ng),
        Umpami :
        • Beli Madé nusuk saté.
        • Mbok Putu ngaé rujak.
     2. Lengkara Linaksana
Inggih punika: Lengkara sane jejering lengkarannyané keni pakaryan. Linging lengkarannyané ketah marupa kruna tiron mapangater (ka-) miwah mapangiring (-in), miwah (-a).
         Umpami:
         • Saténé katusuk baan Beli Madé.
         • Bungané adepa tekén Luh Sari di Peken Badung.

Tidak ada komentar:

Posting Komentar